تاثیر بهداشت خواب بر سلامت پوست

امروزه به خوبی می‌دانیم که خواب کافی و باکیفیت نقش مهمی در سلامتی و زیبایی پوست دارد. پس از یک خواب آرام و منظم، پوست صورت روشن‌تر و شاداب‌تر به نظر می‌رسد. چرا که در طول خواب، فعالیت‌های ترمیمی بدن به اوج خود می‌رسد: سلول‌های آسیب‌دیده ترمیم می‌شوند، جریان خون پوست بهبود می‌یابد و تولید کلاژن (ماده پروتئینی مهم برای جوانی پوست) افزایش می‌یابد. بنابراین با رعایت نکات ساده در زمینه بهداشت خواب و یک روتین مراقبت شبانه مناسب، می‌توان به طور طبیعی با پوست سالم‌تر و سرحال‌تر از خواب بیدار شد【47†】. در این مقاله مراحل کلیدی یک روتین شبانه‌ی کارآمد به همراه نکات مفید برای داشتن خواب بهتر و پوستی شاداب را بررسی می‌کنیم.

مراحل روتین مراقبت شبانه از پوست

یک روتین مراقبت شبانه اصولی معمولاً شامل چند مرحله کلیدی است. رعایت این مراحل کمک می‌کند تا پوست در هنگام خواب بهترین فرصت برای ترمیم و احیا را داشته باشد:

گام اول: پاک‌سازی پوست (شستشوی صورت) – اولین کار در پایان روز، پاک کردن آرایش و آلودگی‌های محیطی از روی صورت است. برای این کار ابتدا از یک پاک‌کننده ملایم استفاده کنید. به عنوان مثال محلول پاک کننده آرایش مثل میسلار واتر بایودرما یا پاک‌کننده‌های ژلی گارنیر (حاوی آلوئه ورا و هیالورونیک اسید) گزینه‌های خوبی هستند. این محصولات منافذ را از چربی اضافه و آلودگی تمیز می‌کنند و زمینه را برای مراحل بعدی آماده می‌نمایند. پس از پاک‌کننده آرایش، از یک ژل یا فوم شستشوی صورت مناسب پوست خود استفاده کنید؛ مثلاً ژل شستشوی صورت ضد جوش نیتروژنا یا فوم پاک‌کننده کلینیک می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند. با این کار چربی، باکتری و سایر آلودگی‌ها از سطح پوست زدوده می‌شود و پوست برای جذب سرم و کرم‌های مراقبتی آماده می‌گردد.
گام دوم: تونر (اختیاری) – پس از شستشو، استفاده از تونر مناسب (متناسب با نوع پوست) می‌تواند به تعادل pH پوست کمک کند و پوست را هیدراته سازد. اگرچه استفاده از تونر ضروری نیست، ولی بسیاری از افراد از تونرهای ملایم و آبرسان مثل تونرهای لایه‌بردار ملایم یا تونرهای گیاهی استفاده می‌کنند تا آلودگی‌های باقیمانده را پاک کنند و پوست را آماده مراحل بعد کنند.
گام سوم: سرم شبانه – اکنون زمان استفاده از سرم است. سرم‌ها غلظت بالایی از مواد فعال (مانند ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها، هیالورونیک اسید یا رتینول) دارند و جذب عمیق‌تری در پوست دارند. در شب می‌توان از سرم‌های حاوی هیالورونیک اسید برای آبرسانی قوی (مثلاً سرم آبرسان هیالورونیک اسید اوردینری که بافت سبک و جذب سریعی دارد) استفاده کرد. برای مبارزه با علائم پیری نیز می‌توانید سرم‌های حاوی رتینول ۱٪ اوردینری را در روتین خود بگنجانید؛ این سرم رتینول، کاهش چین و چروک و بهبود بافت پوست را هدف قرار داده و برای استفاده شبانه مناسب است. مهم است که ابتدا پوست خود را با سرم‌های سبک آبرسان آماده کنید.

گام چهارم: کرم دور چشم – ناحیه حساس دور چشم نیاز به مراقبت خاص دارد. پس از سرم، می‌توانید از کرم دور چشم آبرسان و ترمیم‌کننده استفاده کنید. برای مثال کرم دور چشم کلینیک «All About Eyes Rich» یک گزینه محبوب است که به رفع تیرگی و پف دور چشم کمک می‌کند. با استفاده ملایم از کرم دور چشم، اطراف چشم هم نرم و مرطوب می‌شود و نشانه‌های خستگی (چون پف یا تیرگی) کاهش پیدا می‌کند.
گام پنجم: کرم شب (مرطوب‌کننده شبانه) – آخرین مرحله مهم یک روتین شبانه، زدن کرم شب است. کرم‌های شب با فرمولاسیون غنی‌تر و چرب‌تر معمولاً حاوی مواد مغذی و ترمیم‌کننده هستند تا پوست را در طول شب تغذیه کنند. به عنوان مثال کرم شب «Vital Vitamin» از برند سیمپل با ترکیب ویتامین‌های حیاتی پوست را به خوبی تغذیه می‌کند. همچنین کرم‌های شب آبرسان‌ قوی مانند کرم شب White Lucent شیسیدو مناسب انواع پوست (برای روشن‌کنندگی و مرطوب‌کنندگی) یا کرم شب HA اکسپرت لورآل (حاوی اسید هیالورونیک) می‌توانند انتخاب‌های خوبی باشند. این کرم‌ها ضمن تأمین رطوبت، به ترمیم پوست کمک می‌کنند. پس از زدن کرم شب آن را به آرامی ماساژ دهید تا جذب شود و منتظر بنشینید تا کمی جذب شود قبل از خوابیدن. انجام این مراحل به پوست شما فرصت می‌دهد شب هنگام در حال بازسازی و شادابی مجدد باشد.
گام ششم: آرامش و خواب کافی – پس از انجام مراحل مراقبتی، تلاش کنید 7 تا 8 ساعت خواب شبانه با کیفیت داشته باشید. مطمئن شوید اتاق خواب تاریک، خنک و آرام است تا بدن در بهترین شرایط ترمیم شود. این مرحله در حقیقت حاصل تمام تلاش‌های قبلی است؛ با خواب کافی و محیط مناسب، پوست فرصت کافی برای استراحت و خودشکوفایی پیدا می‌کند.

با رعایت این مراحل ساده، فردا صبح با پوستی تمیز، مرطوب و شاداب از خواب بیدار خواهید شد که خودتان هم تغییر را احساس خواهید کرد. به خاطر داشته باشید مهم‌ترین نکته این است که روتین شبانه را منظم انجام دهید و متناسب با نوع پوست خود از محصولات مناسب (محلول‌های شوینده، سرم و کرم‌های باکیفیت موجود در ArtDecoIran) استفاده کنید.

نقش تعویض مرتب روبالشی

یکی از فاکتورهای کمتر دیده‌شده اما بسیار مهم در سلامت پوست، تعویض مرتب روبالشی است. روی بالش گرد و غبار، چربی پوست و باکتری‌ها تجمع می‌کنند. وقتی فرد بدون شستشوی صورت روی روبالشی کثیف می‌خوابد، این آلودگی‌ها دوباره روی صورت پخش شده و می‌توانند موجب التهاب و جوش و لک پوست شوند. حتی در زنان، باقیمانده‌ی مواد آرایشی روی بالش ممکن است روز بعد دوباره جذب پوست شود. بنابراین، پیشنهاد می‌شود هر چند روز یک‌بار روبالشی خود را تعویض یا بشویید و از پارچه‌های نخی و نرم استفاده کنید. یک پیشنهاد محبوب، استفاده از روبالشی‌های ابریشمی (Silk) است که اصطکاک پوست را کاهش می‌دهد. با این کار هم به کاهش چین و چروک‌های خواب (ناشی از ساییده شدن پوست به بالش) کمک می‌کنید و هم از تماس مجدد پوست با آلودگی جلوگیری می‌شود. رعایت این نکته ساده، هزینه زیادی ندارد اما تاثیر زیادی در کاهش مشکلات پوستی خوابیده روی بالش خواهد داشت.

اهمیت شست‌وشوی صورت قبل از خواب

قبل از رفتن به رختخواب حتما صورت خود را کاملاً بشویید و آرایش را پاک کنید. شاید وسوسه شوید پس از یک روز خسته‌ کننده، این مرحله را حذف کنید، اما این یک اشتباه بزرگ است. پاک نکردن آرایش به مدت یک شب، مانند مسدود کردن منافذ پوست است: کرم‌پودر و ریمل روی سطح پوست می‌مانند و سلول‌های مرده و چربی اضافه نمی‌توانند دفع شوند. این وضعیت به مرور باعث بسته شدن منافذ، بروز جوش‌ و لک می‌شود. برای مثال، یک میسلار واتر باکیفیت مانند محلول پاک‌کننده بایودرما Sensibio H2O یا Sebium H2O را به آرایش خود بکشید تا تمام مواد آرایشی (حتی ضدآفتاب و ریمل غلیظ) کاملاً پاک گردد. سپس از شوینده ملایم مانند ژل شستشوی صورت آبرسان گارنیر استفاده کنید. صورت پس از این شستشو تمیز و تازه می‌شود. رعایت این نکته ساده باعث می‌شود مواد مفید محصولات مراقبتی شبانه بهتر جذب پوست شوند و همچنین خطر بروز جوش و التهاب به حداقل برسد.

استفاده از سرم‌ها و کرم‌های شب

وقتی خوابیدم، بهترین زمان برای استفاده از ترکیبات قوی ترمیم‌کننده‌ی پوست است. در طول روز پوست در معرض نور و آلودگی است، اما شب هنگام پوست آرام می‌شود و می‌توان از سرم‌ها و کرم‌های شب برای بهبود ساختار پوست استفاده کرد. سرم‌ها دارای فرمولاسیون سبک با مقادیر بالای مواد فعال هستند. شب از سرم‌هایی استفاده کنید که در ترمیم و آبرسانی موثرند. مثلاً «سرم آبرسان هیالورونیک اسید اوردینری» با جذب سریع، نرمی و لطافت پوست را افزایش می‌دهد. یا اگر در پی کاهش چین‌وچروک هستید، «رتینول ۱٪ ضد چروک اوردینری» انتخاب مناسبی است؛ این سرم با تحریک کلاژن‌سازی، سطح پوست را صاف‌تر و جوان‌تر می‌کند. بعد از جذب کامل سرم، نوبت کرم شب است. این کرم‌ها غنی و حجیم‌ترند و پوست را در تمام طول خواب آبرسانی می‌کنند. کرم شب Vital Vitamin سیمپل یکی از نمونه‌های محبوب است که حاوی ویتامین‌های ضروری پوست بوده و بازسازی در طول شب را تسهیل می‌کند. دیگر نمونه‌ها شامل «کرم شب White Lucent شیسیدو» (روشن‌کننده و آبرسان) و «کرم شب HA لورآل» (حاوی اسید هیالورونیک) می‌شوند که بافت کرمی‌شان، خشکی را از بین برده و پوست را نرم نگه می‌دارند.

همچنین فراموش نکنید ناحیه دور چشم را با کرم مخصوص نرم و مرطوب کنید (مثلاً کرم دور چشم کلینیک All About Eyes Rich). این کرم‌ها با ترکیبات تقویتی خود کمک می‌کنند تا پف و تیرگی اطراف چشم کاهش یابد. استفاده منظم از سرم‌ها و کرم‌های مخصوص شب به تدریج باعث صاف‌تر شدن پوست، کاهش خطوط سطحی و شادابی بیشتر آن می‌شود. صبح روز بعد خواهید دید که پوست نرم‌تر و شفاف‌تر شده است.

نکات کاربردی برای خواب مفید و پوست سالم

برای اینکه خواب شما واقعاً سلامت‌ پوستتان را ارتقا دهد، به چند نکته توجه کنید:

ساعت خواب منظم: هر شب در یک ساعت مشخص به رختخواب بروید و همین زمان از خواب بیدار شوید. بدن به ریتم منظمی عادت می‌کند و هورمون‌های ترمیم‌کننده (مثل ملاتونین) به موقع آزاد می‌شوند.
محیط خواب مناسب: اتاق خواب را تاریک، ساکت و خنک نگه دارید. نور زیاد شبانه (مانند روشنایی چراغ یا صفحه گوشی) ترشح ملاتونین را مختل می‌کند و خواب عمیق را مختل می‌کند. دمای اتاق را کمی پایین بیاورید (حدود ۱۸-۲۰ درجه)، چرا که دمای مناسب به خواب راحت‌تر و تعادل سیستم ایمنی و پوست کمک می‌کند.
پرهیز از موبایل و تلویزیون قبل خواب: یک ساعت قبل خواب از تماشای صفحه‌های روشن و موبایل خودداری کنید. فعالیت‌های آرامش‌بخش مثل مطالعه کتاب یا شنیدن موسیقی آرام انجام دهید تا مغز و بدن برای خواب آماده شوند. این کار باعث کاهش استرس شده و پوست بهتر استراحت می‌کند.
اجتناب از خوردن سنگین قبل خواب: وعده شام سبک بخورید و از مصرف کافئین یا غذاهای سنگین چرب در ساعات پایانی شب خودداری کنید. هضم راحت غذا و جلوگیری از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار، خواب باکیفیت‌تری را تضمین می‌کند.
توجه به رطوبت بدن: در طول روز به میزان کافی آب بنوشید. روزها هنگامی که بدن هیدراته باشد، شب پوست شما از رطوبت مناسب برخوردار خواهد بود. البته نیازی نیست پیش از خواب حجم زیادی آب بنوشید، فقط مطمئن شوید آب‌رسانی مناسب طی روز انجام شده باشد.
تعویض منظم روبالشی: همان‌طور که اشاره شد، هر هفته روبالشی خود را عوض یا بشویید تا پوست هنگام خوابیدن روی سطح تمیز قرار گیرد. استفاده از روبالشی‌های نخی و نرم (و ترجیحاً دست‌کم یک‌مرتبه در هفته تعویض آن‌ها) بسیار موثر است.
خواب کافی: در نهایت مهم‌ترین نکته، خواب کافی است. کمبود خواب باعث افزایش هورمون‌های استرس (کورتیزول) می‌شود که به پیری زودرس و کم‌آبی پوست منجر می‌شود. هر کسی ممکن است نیاز خواب کمی متفاوتی داشته باشد، اما اغلب بزرگسالان به ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه نیاز دارند. با خواب منظم و کافی، پوست شما فرصت بازسازی بهتر را پیدا می‌کند و صبح با ظاهری شاداب‌تر بیدار می‌شوید.

با رعایت این نکات ساده‌ی خواب و بهداشت خواب، شما یک «خواب زیبایی» واقعی خواهید داشت. پوستتان صبح‌ها سرحال‌تر و تازه‌تر خواهد بود و با استمرار این عادت‌ها خواهید دید که مشکل پوستی‌تان (از جوش‌های ریز تا خشکی پوست) تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

نتیجه‌گیری: با ترکیب یک روتین شبانه منظم (شامل شستن صورت، استفاده از سرم و کرم مناسب) با حفظ کیفیت خواب خود، می‌توانید به مرور پوستی سالم‌تر و درخشان‌تر داشته باشید. محصولات مراقبتی باکیفیت موجود در فروشگاه آرت‌دکو ایران نیز در این مسیر می‌توانند به شما کمک کنند؛ مثلاً سرم‌های تخصصی و کرم‌های شب آبرسان و ضدپیری، گزینه‌های خوبی برای تقویت سلامت پوست شبانه هستند. کافی است از امروز شب‌ها به جای زود خوابیدن با آرایش، این مراحل ساده را دنبال کنید و خوابی آسوده و منظم داشته باشید تا هر روز صبح پوستی شاداب و نو را ملاقات کنید.