پوست، آینه درونی بدن است و تحت‌تأثیر عوامل مختلف بیرونی و درونی قرار می‌گیرد. استرس یکی از مهم‌ترین این عوامل است؛ وقتی تحت فشار روحی و جسمی هستیم پوست اولین بخش بدن است که واکنش نشان می‌دهد. در این شرایط ممکن است پوستی خسته، خشک و حساس شود. به‌طور مثال استرس باعث افزایش ترشح هورمون‌هایی مانند کورتیزول و آندروژن می‌شود که غدد چربی را تحریک کرده و زمینه بروز جوش و آکنه را فراهم می‌آورد. افزون بر این، استرس‌های مزمن می‌توانند باعث التهاب بیش‌ازحد و تحریک پوست، تشدید اگزما و درماتیت، دیرتر ترمیم شدن زخم‌ها و حتی افزایش روند پیری پوست شوند. در شرایط استرس، پوست به‌صورت «کدر» و «پف‌آلود» دیده شده و خطوط ظریف و چین‌وچروک‌های جدیدی ایجاد می‌شوند.

از سوی دیگر، عادات روزمره مانند کم‌خوابی و تغذیه نامناسب، عملکرد دفاعی پوست را تضعیف می‌کنند. مطالعه‌ها نشان داده است که حتی دو روز بی‌خوابی کافی است تا پوست «کدر» شود و حلقه‌های تیره زیر چشم نمایان گردد. خواب ناکافی با بالا بردن سطح کورتیزول، تولید کلاژن (عامل انعطاف‌پذیری پوست) را کاهش داده و جذب ویتامین‌های مفید برای پوست را مختل می‌کند. از طرفی رژیم غذایی فقیر از مواد مغذی نیز هم سلامت داخلی بدن و هم زیبایی پوست را به خطر می‌اندازد. همان‌طور که یک منبع پزشکی معتبر اشاره کرده است، «پوست شما آینه درونتان است»؛ رژیم غذایی نامناسب باعث تغییر ساختار پوست می‌شود و توانایی بدن در حفظ زیبایی و سلامت پوست را پایین می‌آورد. مصرف بیش از حد قند و الکل، غذاهای فرآوری‌شده و چرب می‌تواند به پیری زودرس پوست، خشکی یا برعکس جوش و آکنه منجر شود. در واقع کمبود ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های ضروری در بدن مانع کلاژن‌سازی و ترمیم سلول‌های پوستی می‌شود و کیفیت پوست را کاهش می‌دهد.

احساس کم‌تحرکی نیز اثر منفی بر پوست دارد. ورزش و فعالیت بدنی منظم با بهبود گردش خون در پوست، اکسیژن و مواد مغذی بیشتری را به سلول‌های پوست می‌رساند و سموم بافت‌ها را سریع‌تر دفع می‌کند. این فرآیند تغذیه‌کننده، پوستی شاداب و جوان‌تر به همراه دارد. علاوه بر این، ورزش به‌طور مستقیم در کاهش استرس مؤثر است؛ فعالیت بدنی ترشح کورتیزول را تعدیل کرده و از بروز مشکلات ناشی از هورمون‌های استرس مثل جوش جلوگیری می‌کند. همچنین ثابت شده که ورزش تولید کلاژن را افزایش می‌دهد؛ کلاژن عامل ارتجاعی بودن پوست است و به کاهش چین‌وچروک‌ها کمک می‌کند. به همین دلیل کسانی که مرتب ورزش می‌کنند معمولاً دیرتر آثار خستگی و کهنگی در پوستشان ظاهر می‌شود.

در کنار این عوامل، عادات روزمره ناسالم مانند استفاده مداوم از لوازم آرایشی سنگین، مصرف سیگار و الکل، خوابیدن بدون شست‌وشوی صورت و ناکافی بودن نوشیدن آب، سلامت پوست را به خطر می‌اندازند. به‌عنوان مثال دود سیگار حاوی سموم قدرتمندی است که تولید رادیکال‌های آزاد در پوست را افزایش می‌دهد و «استرس اکسیداتیو» ایجاد می‌کند. این مسأله مانع از رسیدن اکسیژن و مواد مغذی به پوست شده و پیری زودرس و چین‌وچروک را تسریع می‌کند. همچنین الکل با تخلیه آب بدن و ضعیف کردن ویتامین‌های مفید پوست، باعث خشکی، رنگ‌پریدگی و نرمی ضعیف‌شده بافت پوست می‌شود.

راهکارهای مقابله و بهبود سلامت پوست

برای حفظ پوست سالم و شاداب لازم است سبک زندگی را اصلاح کنیم. نخست مدیریت استرس است؛ استفاده از تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا یا پیاده‌روی روزانه می‌تواند میزان استرس را کاهش دهد. همین‌طور اختصاص زمانی برای تفریح و خواب مناسب (۷-۸ ساعت در شب) باعث تنظیم هورمون‌ها و ترمیم بهتر پوست می‌شود. ورزش منظم را فراموش نکنید؛ حتی پیاده‌روی روزانه یا نرمش سبک در خانه، گردش خون را بهبود می‌بخشد و با دفع سموم از طریق تعریق، به شفاف‌تر شدن پوست کمک می‌کند. پس از ورزش حتماً پوست را با شوینده‌ی ملایم بشویید تا عرق و آلودگی‌ها از منافذ خارج شوند.

تغذیه سالم نیز کلید مهمی برای سلامت پوست است. مصرف مداوم میوه‌ها و سبزیجات رنگی (مانند هندوانه، پرتقال، گوجه‌فرنگی، خیار)، انواع مغزدانه‌ها (بادام، گردو، کنجد) و ماهی‌های چرب (ساردین، سالمون) با ویتامین‌ها و اسیدهای چرب ضروری از پوست محافظت می‌کند و برزیوسازی سلولی را تسهیل می‌کند. این مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان و ویتامین C هستند که تولید کلاژن را تقویت می‌کنند. برعکس، پرهیز از غذاهای پر قند و پرچرب (نوشابه‌های گازدار، شیرینی‌های خامه‌ای، فست‌فودها) التهاب و جوش را کاهش می‌دهد. همچنین مصرف آب کافی (حداقل ۸ لیوان در روز) به حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی و پف‌آلودگی زیر چشم کمک می‌کند.

مراقبت پوستی و محصولات مناسب

علاوه بر سبک زندگی، استفاده از محصولات مناسب مراقبت پوست نقش موثری دارد. به‌عنوان مثال، پاک‌کننده‌های ملایم که پوست را به خوبی تمیز کنند ولی خشک نکنند، بسیار مفیدند. برای پوست‌های حساس و آسیب‌دیده می‌توانید از محصولاتی مثل پاک‌کننده آرایش صورت نیتروژینا Soothe استفاده کنید که با فرمولاسیون ملایم و آرام‌بخش خود آرایش و آلودگی را به‌طور کامل پاک کرده و «پوست را نرم و آرام می‌کند». فوم‌های شستشو یا ژل‌های با pH متعادل نیز انتخاب خوبی هستند. پس از تمیز کردن پوست، بلافاصله از کرم یا سرم مرطوب‌کننده و تغذیه‌کننده استفاده کنید تا سد رطوبتی پوست تقویت شود. مثلاً سرم آبرسان هیالورونیک اسید اوردینری با آبرسانی عمقی و فرمولاسیون سبک، «نرمی و لطافت را به پوست شما می‌بخشد و شادابی طبیعی را بازمی‌گرداند». یا کرم ماسک سبک و زودجذب استی لادر حاوی ترکیبات مغذی و مرطوب‌کننده است که با آبرسانی عمیق، «پوست را نرم و شاداب کرده» و احساس سبکی و راحتی می‌دهد.

برای آرامش و ترمیم سریع پوست آسیب‌دیده نیز ماسک‌های تسکین‌دهنده گزینه‌های ایده‌آلی هستند. به‌عنوان نمونه، ماسک اسکراب جو دوسر سینت ایوز به کمک ترکیبات طبیعی جو دوسر و قابلیت لایه‌برداری ملایم، پوست را به‌طور عمیق پاکسازی و آبرسانی می‌کند و با «خواص تسکین‌دهنده»، التهاب و قرمزی را کاهش می‌دهد. این ماسک پوستی نرم و یکدست به شما هدیه می‌دهد. در کنار ماسک و سرم، کرم‌های مرطوب‌کننده قوی، ضدآفتاب‌های فاقد چربی و تونرهای التیام‌بخش برای تکمیل روتین پوستی مناسب هستند.

محصولات پیشنهادی: به عنوان مثال می‌توانید از ماسک جو دوسر سینت ایوز برای پاکسازی و تسکین پوست خود، سرم آبرسان هیالورونیک اوردینری برای آبرسانی عمقی، کرم ماسک تغذیه‌کننده استی لادر برای مرطوب‌کنندگی قوی، و پاک‌کننده ملایم نیتروژینا Soothe برای شستشوی آرام پوست استفاده کنید تا روند ترمیم پوستتان سریع‌تر شود.

در نتیجه‌گیری باید گفت که سلامت پوست تابعی از سلامت کلی بدن و سبک زندگی است. با کاهش استرس، خواب کافی، تغذیه مناسب و فعال ماندن، می‌توانید تأثیرات منفی زندگی مدرن را روی پوست کاهش دهید. همچنین به کمک محصولات مراقبت پوست مناسب می‌توان فرآیند بهبود پوست را تسریع کرد و از مشکلاتی مانند خشکی، التهاب یا جوش پیشگیری نمود. رعایت این نکات به همراه استفاده از ماسک‌ها، سرم‌ها و پاک‌کننده‌های ملایم، راهکاری مؤثر برای تضمین پوستی سالم، شفاف و شاداب خواهد بود.

منابع: مطالعات و مقالات علمی در زمینه روان‌شناسی سلامت و پوست و اطلاعات تخصصی محصولات مراقبتی از آرت‌دکوایران.